Majestatyczna, bezpieczna i szybka potęga, uzbrojona i gotowa zabrać cię w daleką i pełną przygód podróż, żeglugę niosącą wspomnienia i niesamowite odkrycia. Karawela – odpowiedź na potrzeby wielkich podróżników, odkrywców i flot wojennych, powraca w swej krasie na współczesne wody, by dać ci usłyszeć echa historii, która powstała wraz z tymi wspaniałymi żaglowcami. Odpowiadamy szczegółowo na wasze pytanie: Co to jest karawela?
Na pytanie co to jest karawela, odpowiadamy. Karawela w XV-XVII wieku była jednopokładowym, dwu lub trójmasztowym żaglowcem. Pierwsze karawele powstały w około 1450 roku. Budowniczy karawel wzorowali się na istniejących już wówczas konstrukcjach łodzi rybackich. Był to pierwszy żaglowiec z ruchomymi żaglami, które można było zwijać i rozwijać w zależności od potrzeb i warunków żeglugowych. Nazwa karawela wzięta została od łacińskiego słowa carabus i greckiego καραβος. Słowo to odnosiło się do poszycia stykowego stosowanego już w czasach prehistorycznych.
Karawela – na dłuższe trasy
Z racji tego, że budowa karaweli pozwalała na dłuższe trasy, stosowane były przez floty wojenne do celów rozpoznawczych lub przez podróżników w celach odkrywczych. Uzbrojone zwykle były w cztery do sześciu dział – kilka cięższych i mniejszych. Wysoka nadbudówka na rufie i dziobie gwarantowała bezpieczeństwo, a stateczność i szybkość karaweli pozwoliła podjąć dalsze trasy, niż przybrzeżna żegluga kabotażowa.
Co to jest karawela? Żaglowiec inny, niż wszystkie
Pięćdziesięcio załogowa potęga, o wyporności najczęściej około szałtów [dawna jednostka miary objętości dla towarów sypkich – 3000-3840 litrów (dm3)], nosiła najczęściej łacińskie (skośne) ożaglowanie zwane caravela latina. Można również było spotkać się z ożaglowaniem prostokątnym, tak zwanym rejowym. Zdarzało się, że mieszano te dwa rodzaje ożaglowania, co gwarantowało statkowi możliwość szybszej adaptacji do warunków ówcześnie panujących podczas żeglugi. Bardzo szybki, zwrotny i stabilny żaglowiec służył żeglarzom najprawdopodobniej przez cztery stulecia pozwalając na ciekawe i historyczne odkrycia.
Czym były i jak opisywano karawele w piśmiennictwie?
Pod koniec XIV wieku Portugalczycy wpadli na pomysł, by radykalnie przebudować rybackie karabosy tak, by były one zdolne do dalekich żeglug. W taki oto sposób ze zwykłych łodzi rybackich powstały na około dwieście lat legendarne okręty wielkich, atlantyckich odkrywców.
Początkowo były to niewielkie, około trzydziesto metrowe, płytko zanurzone żaglowce, o dużej zwrotności i mocnej budowie, niezwykle gładkim poszyciu i wyporności od pięćdziesięciu ton do nawet dwustu ton. Karawele były w stanie przepłynąć nawet dwadzieścia dwa kilometry na godzinę, co daje piętnaście mil włoskich. Duże ładownie i uzbrojenie tworzyły z karaweli żaglowce trochę kupieckie i trochę wojenne. Z czasem przerobiono karawele w taki sposób, by były dużo większe i miały dużo większą wyporność.
Nina i Pinta – znane karawele
Dość spore karawele o długości od trzynastu do dwudziestu pięciu metrów i wyporności do dwustu ton, mogły zabrać trzydziestoosobową załogę. Podobnie, jak inne typy żaglowców, karawele budowane były kilku różnych rozmiarach. W przypadku klasycznej karaweli Rotunda, występowały jej trzy rozmiary. Najmniejsza miała około 16,75-27,2 metry długości, co daje 55-60 stóp, średnia miała długość 22,9-36,3 metra, co daje 75-80 stóp, a największa z nich miała długość około 30,5 metra, co daje aż 100 stóp.
Te ostatnie, o długości stu stóp występowały rzadko, jednak najpopularniejsze były te średnie, które najczęściej wykorzystywane były w żegludze handlowej. Wszystkie trzy statki, które posłużyły wielkim podróżnikom w ich wyprawach, o których możemy dziś czytać w powieściach i podręcznikach, były właśnie karawelami. Nina i Pinta podróżowały w towarzystwie Santa Marii, jednak gdy 25 grudnia Santa Maria osiadła na rafie koralowej, powstała koncepcja, że jej czterdziesto osobowa załoga będzie przeniesiona na Ninę, wówczas Pinta popłynęła dalej sama. Trzydzieści dziewięć osób zostało w forcie wzniesionym z drewnianych szczątków Santa Marii, Krzysztof Kolumb zaś przesiadł się na Ninę, która szybko nadrobiła drogi doganiając Pintę i razem wyruszyły w drogę powrotną do Hiszpanii 16 stycznia 1493 roku.
Karawela pomogła poznać świat, odkryć miejsca, o których istnieniu wiedzieli nieliczni, a przede wszystkim zwiększyła bezpieczeństwo żeglugi. Dzięki jej wytrzymałości i szybkości rozwinął się handel, dzięki któremu poznajemy inne kultury, smaki, obyczaje i historie.
Comment here