Drzewem iglastym rosnącym w naturalnym środowisku w Andach jest araukaria chilijska, zwana również małpim drzewem. W przypadku takiego okazu jak araukaria chilijska uprawa jest możliwa w krajach, gdzie panuje łagodny morski klimat. Drzewa tego rodzaju stanowią przede wszystkim parki, gdyż ich wysokość dochodzi do 10-12 m. Z powodu wydłużających się i swobodnie zwisających się pędów u starszych egzemplarzy drzewo jest także określane mianem monkey tail(przypominają małpie ogony). Warto zwrócić uwagę, że araukaria chilijska rośnie bardzo powoli, gdyż tworzy co roku jeden okółek gałęzi.
Jak uprawiać roślinę taką jak araukaria chilijska?
Powszechnie przyjmuje się, że araukaria chilijska wytrzyma krótkie spadki temperatury(do – 15°C). W Polsce uprawa araukarii jest możliwa w rejonach nadmorskich oraz na Dolnym Śląsku i na zachodzie kraju. Reprezentacyjne okazy araukarii są możliwe do zobaczenia w Arboretum w Wojsławicach czy w Ogrodach Hortulus w Dobrzycy. Jednak pomimo położenia Polski w strefie klimatu umiarkowanego, także tutaj zdarzają się zimy mroźne, w czasie których drzewka mogą stracić najmłodsze przyrosty lub wręcz zamierają.
W przypadku osób nastawionych na uprawę małpiego drzewa warto zastosować się do podstawowej porady i przez pierwsze kilka lat uprawiać araukarię chilijską w pojemniku(wymiennym na większe), wyposażonym w drenaż na dnie oraz przepuszczalne podłoże z dodatkiem gliny. Należy pamiętać, że małpie drzewo wymaga do hodowli stanowiska słonecznego i osłoniętego, a gleba powinna być wilgotna i przede wszystkim dobrze zdrenowana.
Araukaria chilijska bardzo dobrze rośnie w klimacie oceanicznym, który jest łagodniejszy od klimatu umiarkowanego. Głównym zaleceniem przy uprawie araukarii jest dość intensywne podlewanie od wczesnej wiosny do końca okresu wegetacyjnego oraz nawożenie(od czasu do czasu) nawozem dla iglaków. Araukaria chilijska jest rośliną wrażliwą na silne mrozy i zaleca się jej ochronę podczas zimy(najlepiej w miejscu nasłonecznionym).
Dodatkowo warto przestrzegać kilka podstawowych zasad uprawy araukarii chilijskiej jak:
- do gruntu powinny trafiać tylko okazy, które były hodowane przez kilka lat w doniczce i były wynoszone na dwór każdego lata,
- najlepszą porą na sadzenie jest wiosna, gdyż roślina będzie miała czas do zimy na wzmocnienie bryły korzeniowej,
- miejsce sadzenia rośliny powinno być dobrze nasłonecznione i zaciszne,
- dla rośliny należy wykopać dołek tylko trochę większy od bryły korzeniowej i wsypać tam warstwę żwiru lub tłucznia,
- dopóki panują temperatury dodatnie roślina może pozostawać bez okrycia.
Araukarię chilijską należy po wsadzeniu do ziemi obsypać 5-6-centymetrową warstwą kory, a przed nadejściem mrozu trzeba drzewko owinąć kilkoma warstwami agrowłókniny i otoczyć słomianą matą.
Ciekawostki dotyczące araukarii chilijskiej
Warto wiedzieć, że w przypadku araukarii nasiona są jadalną częścią, która jest także używana do produkcji drogich i ekskluzywnych olejów. Największa na świecie znana dotąd araukaria chilijska rośnie w Parku Narodowym Conguillío w Chile i może pochwalić się 50 m wysokości oraz 223 cm średnicy, a jej wiek datuje się na 834 lata. Inną interesującą informacją dotyczącą araukarii jest fakt, że nawet dla małpy wspinanie się po tym drzewie byłoby trudne.
Dlaczego kupujemy araukarię chilijską?
W przypadku rośliny takiej jak araukaria chilijska, sprzedaż jest bardzo szybka z uwagi na bardzo atrakcyjny wygląd tej rośliny, gdyż posiada długie pędy pokryte ciemnozielonymi, trójkątnymi i skórzastymi liśćmi. Drzewko to po 5 latach osiąga rozmiar ok. 3-4 m wysokości. Starsze rośliny mają zdolność zawiązania szyszek, w których znajdują się jadalne owoce. Jest to idealna roślina do uprawy na balkonach i tarasach, w szczególności dla amatorów oryginalnych roślin lub kolekcjonerów. W stosunku do rośliny, jak araukaria chilijska, cena nie ma znaczenia, gdyż widząc jej piękno każdy zapłaci wyznaczoną cenę.
Dlaczego araukaria chilijska pojawiła się w Europie?
Do Europy gatunek ten trafił z powodu właściwości tego iglaka jako dobrej jakości i twardego drewna. Araukaria chilijska jest popularną rośliną w takich państwach jak:
- Niemcy,
- Holandia.
Araukaria chilijska – małpie drzewo
Araukaria chilijska/małpie drzewo to roślina, która spełni marzenia osób o iglaku o niezwykłym kształcie. Uważana jest za niezwykły klejnot wśród iglaków. Wygląda tak, jakby trafiła do ogrodu z prehistorycznego lasu dinozaurów. Naukowcy szacują, że jej rodowód sięga 200 milionów lat. Araukaria chilijska znacznie odbiega wyglądem od znanych drzew parkowo-ogrodowych. Ze względu na oryginalność drzewa wzrasta zainteresowanie rośliną wśród polskich ogrodników.
Pochodzenie i popularność araukarii chilijskiej
Naturalnym środowiskiem araukarii chilijskiej są tereny górskie Chile i Argentyny. Dorasta tam do 40 metrów. Najstarsze okazy mogą mieć około tysiąca lat, ale stanowiska tych drzew są zagrożone przez niszczące działanie człowieka. W innych regionach świata osiąga mniejsze rozmiary. W Europie, araukaria chilijska jest popularna w Niemczech i Holandii.
Drewno tego iglaka jest twarde i dobrej jakości. W Polsce może rosnąć jedynie na Pomorzu i na Dolnym Śląsku. Pozostałe regiony kraju są za chłodne na uprawę małpiego drzewa. W Polsce nie ma najlepszych warunków na uprawę araukarii chilijskiej – wysuszające zimowe wiatry, niska wilgotność powietrza i zbyt małe nasłonecznienie utrudniają wzrost tego pięknego drzewa.
Wygląd i wzrost drzewa
Rośnie bardzo powoli, dopiero po 3-4 latach spędzonych w doniczce możną drzewko przesadzić do gruntu. Przyrasta w ciągu roku ok. 40 cm, tworząc co roku jeden okółek gałęzi. Starsze drzewa mają zdolność zawiązania szyszek, w których znajdują się jadalne owoce. U starszych egzemplarzy pędy bardzo się wydłużają i swobodnie zwisają, co przypomina małpie ogony – stąd nazwa monkey tail. Osłaniają bardzo masywny pień.
Drugi przydomek araukarii chilijskiej, monkey puzzle, to efekt przekonania, że wspinanie się po tym drzewie byłoby trudne nawet dla małpy! Przekrój rośliny początkowo jest nieregularny, czasem drzewo przybiera efektowny i dekoracyjnie wyglądający szeroko stożkowaty, symetryczny pokrój i rozwija bardzo luźną koronę. Niezwykłe są także liście – mają postać ostro zakończonych, szerokich, trójkątnych, skórzastych, sztywnych, zielonych tarczek lub łusek. Porastają pęd bardzo gęsto. Pień jest sztywny, strzelisty porośnięty przez łuskowate liście, które z upływem lat, przybierają formę trójkątnych, płaskich kolców.Korony rozrastają się wszerz do 6 metrów
Przetrwanie zimy – uprawa araukarii chilijskiej w Polsce
Araukaria chilijska znosi mrozy do około -15 stopni Celsjusza. Większe mrozy mogą uszkodzić młode pędy i doprowadzić do obumarcia rośliny. Dopóki rozmiar drzewa na to pozwala, trzeba ją okrywać na zimę – pień i koronę owinąć grubą zimową włókniną i słomianą matą. Przy niewielkich mrozach, roślina może przetrwać zimę, zakładając, że będzie odpowiednio zabezpieczona. Może wznosić wiosną wegetację.W przypadku mroźnych i śnieżnych zim, araukaria chilijska przemarznie w części lub całości. Wiosną może uschną lub stracić część swoich pędów, co sprawi, że przestanie być efektowna.
Uprawa araukarii chilijskiej
Do gruntu mogą trafić tylko rośliny, które były uprawiane w doniczkach przez kilka lat i wynoszone latem na dwór. Araukarię chilijską należy sadzić wiosną, ponieważ ma ona wtedy czas na wzmocnienie bryły korzeniowej przed zimą. Należy wybrać miejsce nasłonecznione, osłonięte od mroźnych wschodnich i północnych wiatrów. Zdrowa sadzonka powinna mieć ciemnozielone liście i co najmniej dwa piętra gałązek. Mniejszych nie wolno wsadzać do gruntu, bo mogą mieć problem z zakorzenieniem i wzrostem. Sadzonki araukarii chilijskiej nie są tanie, dlatego dobrze jest kupić egzemplarz, który rokuje, że sadzonka przyjmie się i z każdym rokiem będziemy mieli w ogrodzie coraz większe drzewo zachwycające nietypową, egzotyczną urodą. Sadzonki najlepiej kupować w szkółce ogrodniczej. Egzemplarze z marketu pochodzą z Niemiec i Holandii – nie nadają się do uprawy w polskim klimacie, który i tak jest wystarczająco trudny dla araukarii chilijskiej.
Ciekawostka biologiczna
Araukaria chilijska należy do roślin nagozalążkowych, jest dwupienna, co oznacza, że męskie i żeńskie kwiaty pojawiają się na różnych drzewach. Ma ogromne szyszki, dojrzewają do 3 lat, z których każda może zawierać nawet 200 nasion. Opadają na początku 3 roku w odległości 8-12 metrów od drzewa.
Największe okazy araukarii chilijskiej w Polsce
Największą rodzimą araukarią jest 9-metrowy okaz z Władysławowa, przywieziony z Holandii na początku lat dziewięćdziesiątych XIX wieku. Kolejnymi okazałymi drzewami tego gatunku są: są 7-metrowa araukaria w Mrzezinie czy około 6-metrowa za Szczecina. Większe araukarie chilijskie rosną w Białogardzie, Kołobrzegu, Ustce, Gdańsku, Pruszczu Gdańskim oraz w ogrodach botanicznych.
Dopóki drzewko jest niewielkie i rośnie w doniczce, to może być wykorzystane jako efektowna, niepowtarzalna choinka. Kupowana jest ze względu na bardzo atrakcyjny wygląd, który wyróżnia ją na tle innych iglaków. Nasiona araukarii chilijskiej są jadalne – wykorzystuje się je do produkcji bardzo drogich, ekskluzywnych olejów oraz kosmetyków.
Comment here